Enzymy trawienne – Poznaj ich funkcje i rodzaje.

Spożywamy jedzenie, ale nasz układ trawienny przyswaja nie jedzenie, a składniki odżywcze.

Pożywienie, które wkładamy do ust musi zostać „rozłożone” na mniejsze, przyswajalne cząsteczki – jak aminokwasy z pieczeni, cukry proste z brokułów czy kwasy tłuszczowe w oliwy oraz minerały i witaminy. To właśnie enzymy trawienne rozkładają składniki pokarmu na swoiste „cegiełki”, z których się one składają – białka na aminokwasy, węglowodany złożone na cukry proste, a tłuszcze na wolne kwasy tłuszczowe.

Czym są enzymy trawienne?

  • Enzymy w jamie ustnej

    • Amylaza ślinowa – jak sama nazwa wskazuje jest to enzym wytwarzany w gruczołach ślinowych, które uchodzą do jamy ustnej. Podczas przeżuwania pokarmu amylaza rozpoczyna wstępne trawienie węglowodanów złożonych np. skrobi. Dla prawidłowego przebiegu procesu trawienia ważne jest, by każdy kęs, który trafia do ust, został dokładnie przeżuty i wymieszany ze śliną.
  • Enzymy działające w żołądku

    W żołądku na połknięty kęs zaczynają oddziaływać inne enzymy trawienne. Spożyty pokarm miesza się z sokiem żołądkowym, zawierającym:

    • Pepsynę rozpoczynającą rozkład białek
    • Lipazę żołądkową, która rozpoczyna rozkładanie zemulgowanych tłuszczów

      Enzymy trawienne w dwunastnicy

      Proces trawienia kontynuowany jest w dwunastnicy.

      • Amylaza trzustkowa kontynuuje działanie amylazy ślinowej – czyli rozkłada polisacharydy (cukry złożone)
      • Trypsyna i chymotrypsyna kontynuują trawienie białek
      • Lipaza trzustkowa kontynuuje działanie lipazy żołądkowej, rozkładając zemulgowane tłuszcze na mniejsze cząsteczki
  • Enzymy trawienne w jelicie

    W jelicie cienkim zachodzi zasadnicze trawienie. Swoje działanie podejmują tu takie enzymy jak:

    • Amylaza jelitowa – powstałe w dwunastnicy polisacharydy rozkłada na dwucukry (disacharydy)
    • Lipaza jelitowa – rozkłada zemulgowane tłuszcze
    • Laktaza – rozkłada laktozę (zawartą między innymi w mleku czy serach) na glukozę oraz galaktazę
    • Aminopeptydazy i karboksypeptydazy – rozkładające wiązania peptydydowe
    • Sacharaza – rozkłada sacharozę (cukier stołowy) na glukozę i fruktozę
  • Enzymy trawienne zawarte w roślinach

    Enzymy trawienne możemy dostarczyć naszemu organizmowi z zewnętrz:

    • Bromelaina – pozyskiwana z ananasa. Bromelaina jest od wieków wykorzystywana na terenie Ameryki Środkowej i Południowej. Po raz pierwszy została wyizolowana z soku ananasa w XIX w., a od roku 1975 jest przedmiotem intensywnych badań medycznych.